آثار باستانی و جاهای دیدنی, استان تهران, تهران | آرامستان ظهیرالدوله

آدرس و نحوه دسترسی با وسایل نقلیه عمومی :
آدرس :میدان قدس، خیابان دربند، خیابان ظهیرالدوله

با مترو :
برای دسترسی می‌توانید از مترو خط شماره یک (تجریش-کهریزک) استفاده کنید و در ایستگاه پایانی پیاده شوید. از ایستگاه مترو تا آرامستان حدود ۲۰ دقیقه پیاده‌روی است.

با اتوبوس :
اتوبوس‌هایی که در پایانه تجریش توقف می‌کنند، می‌توانند گزینه‌هایی مناسب برای دسترسی به این مکان باشند. پس از پیاده شدن از این اتوبوس‌ها، با حدود ۲۰ دقیقه پیاده‌روی به آرامستان خواهید رسید

ثبت در فهرست آثار ملی ایران :
گورستان ظهیرالدوله در سال ۱۳۷۷ و با شماره ثبت ۲۰۰۱ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید .

تاریخچه قبرستان ظهیرالدوله :
زمانی که علی خان ظهیرالدوله در روز سه‌شنبه بیست و چهارم ذیقعده سال ۱۳۰۳ شمسی در اثر سکته قلبی در باغ خود در جعفرآباد شمیران در گذشت، در کنار باغش در قبرستان عمومی دفن شد. قبلا در این مکان گورستان قدیمی قرار داشت و بعدها خانقاه ظهیرالدوله نیز به همین محل منتقل شده بود. اما پس از دفن ظهیرالدوله، مریدانش، این گورستان قدیمی و خانقاه را «آرامگاه ظهیرالدوله» خواندند.
محل دفن ظهیرالدوله در زیر درختی بود که داغداغان نامیده می‌شد و ظهیرالدوله طی ایام حیات خود، اغلب در سایه همین درخت می‌نشست

ظهیرالدوله که بود ؟
میرزا علی خان دولوی قاجار، ملقب به ظهیرالدوله، فرزند محمد ناصرخان، وزیر دربار ناصرالدین شاه در سال ۱۲۴۳ شمسی در جمال آباد شیراز متولد شد. وی در ۱۶ سالگی فروغ الدوله دختر ناصرالدین شاه را به عقد خود درآورد و در سال ۱۲۶۵ شمسی پس از پدر خود که وزیر دربار ناصرالدین شاه بود، به‌سمت وزیر تشریفات خاصه منصوب شد. وی پایه‌گذار نمایش و ارکستر ملی ایران بود. اولین کنسرت در باغ خانقاه به همت وی و پدر ابوالحسن خان صبا و پدر رهی معیری صورت گرفت. او انجمنی ۱۱۰ نفری از بزرگان تشکیل داد تا با استبداد و خرافه‌پرستی به مبارزه بپردازند. وی خانه خود در ظهیرالدوله را وقف انجمن اخوت و نظارت آن را نیز به این انجمن واگذار کرد.

مشاهیر مدفون در آرامستان ظهیرالدوله :
ایرج میرزا در سال ۱۳۰۴ و درویش خان در سال ۱۳۰۵ نخستین هنرمندانی بودند که در این گورستان به خاک سپرده شدند و پس از آن بسیاری از هنرمندان در این مکان دفن شدند.

در زیر برخی از این مشاهیر را نام میبریم :
محمدتقی بهار ملقب به ملک الشعراء بهار، ادیب، شاعر، نویسنده روزنامه‌نگار و سیاست‌مدار ایرانی
شادروان دکتر محمدحسین لقمان ملقب به لقمان‌الدوله و معین‌الاطبا، موسس مدرسه طب در سال ۱۲۹۷ و اولین رئیس دانشکده پزشکی دانشگاه تهران و پزشک برجسته ایران
رهی معیری غزل‌سرای معاصر ایرانی
سرهنگ حسنعلی معیری
ایرج میرزا از شاعران مشهور ایرانی در عصر مشروطیت
حسین یاحقی نوازنده ویولن ایرانی . او آهنگساز، نوازنده ویولن و کمانچه و رهبر ارکستر بود.
رضا محجوبی نوازنده ویولن و آهنگساز ایرانی بود و در سال ۱۳۳۳ در گذشت
داریوش رفیعی خواننده ایرانی که به خاطر شعر «زهره» «شب انتظار» و «گلنار» بسیار معروف بود، در سال ۱۳۳۷ به هنرمندان باغ ظهیرالدوله پیوست.
بانو قمرالملوک وزیری ، اولین خواننده زن ایرانی، در مرداد ۱۳۳۸ در این خاک آرمید .
روح‌الله خالقی آهنگساز «با بهار دلنشین» و «ای ایران» و نویسنده کتاب موسیقی ایران است. قبر وی در حصاری فلزی، در کنار گلدانی فلزی، در گوشه قبرستان ظهیرالدوله جای گرفته است.
مرتضی محجوبی با شکل پیانویی در بالای قبرش با کلمه افسوس روی آن، مهمان همیشگی خاک ظهیرالدوله است.